Nếu bạn đang chuẩn bị sang Nhật dù để du lịch, du học hay làm việc thì ngoài việc chuẩn bị hành lý, bạn cũng nên “đóng gói” thêm những lỗi văn hóa nên tránh khi ở Nhật Bản. Đó là các lỗi nào, hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé.
Những lỗi văn hóa nên tránh khi ở Nhật Bản
Hiểu những lỗi văn hóa nên tránh khi ở Nhật Bản là rất quan trọng nếu bạn muốn hòa nhập và thể hiện sự tôn trọng đúng cách.
Lỗi giao tiếp
Cúi chào sai cách: Ở Nhật Bản, giao tiếp không chỉ là trao đổi thông tin mà còn là cách thể hiện sự tôn trọng, khiêm nhường và hiểu biết văn hóa. Một trong những lỗi phổ biến nhất là cúi chào sai cách. Tại Nhật, cúi chào mang ý nghĩa sâu sắc về thái độ và mối quan hệ, do đó cúi hời hợt, không đúng thời điểm hoặc không cúi khi chào đều bị xem là thiếu lịch sự.
Nhìn trực diện vào người đối diện: Giao tiếp bằng ánh mắt quá trực diện cũng dễ khiến người Nhật cảm thấy không thoải mái. Trong văn hóa phương Tây, ánh mắt thể hiện sự tự tin và trung thực. Tuy nhiên, ở Nhật, việc nhìn chằm chằm vào người khác, đặc biệt là cấp trên, có thể bị hiểu là thiếu tôn trọng hoặc đối đầu.
Không dùng kính ngữ: Việc sử dụng kính ngữ (keigo) không đúng hoặc bỏ qua hoàn toàn cũng là lỗi nghiêm trọng. Người Nhật rất coi trọng thứ bậc và ngôn ngữ tôn kính, nhất là trong môi trường công việc hoặc giao tiếp với người lớn tuổi. Việc dùng sai kính ngữ có thể khiến người nghe khó chịu, thậm chí đánh giá bạn thiếu chuyên nghiệp.
Nói chuyện ồn ào: Nói chuyện quá to ở nơi công cộng như tàu điện, nhà hàng không chỉ gây phiền mà còn bị xem là thiếu ý thức. Sự kín đáo và giữ im lặng là nét đặc trưng trong giao tiếp ứng xử tại Nhật, điều mà người nước ngoài cần đặc biệt lưu ý.
Xem thêm: Tuyển Dụng Tiếng Nhật tại Careerlink.vn
Lỗi trong văn hóa ăn uống
Ăn uống tại Nhật không đơn thuần là chuyện thưởng thức món ăn mà còn phản ánh mức độ hiểu biết và tôn trọng văn hóa truyền thống.
Cắm đũa thẳng đứng vào bát cơm: Một trong những lỗi phổ biến nhất là cắm đũa thẳng đứng vào bát cơm. Hành động này gợi liên tưởng đến nghi thức cúng người đã khuất, nên tuyệt đối cần tránh trong bữa ăn thường ngày.
Chuyền thức ăn bằng đũa: Đây là hành động thường thấy trong nghi lễ hỏa táng ở Nhật khi truyền tro cốt người mất nên nếu bạn thực hiện điều này trên bàn ăn, người Nhật có thể cảm thấy khó chịu hoặc thậm chí bị xúc phạm.
Đổ trực tiếp nước tương hoặc sốt lên cơm trắng: Người Nhật rất coi trọng sự nguyên bản của món ăn và cách phối hợp hương vị từ đầu bếp. Hành động này dễ bị cho là thiếu tôn trọng công sức người nấu và không phải là cách thưởng thức đúng mực.
Vừa đi vừa ăn: Thức ăn đường phố rất phổ biến ở Nhật và người Nhật thường đứng ăn tại chỗ hoặc ngồi gọn gàng. Ăn uống khi đang di chuyển bị xem là bất lịch sự và thiếu nghiêm túc với bữa ăn.
Lỗi hành vi ở nơi công cộng
Không gian công cộng tại Nhật Bản được tổ chức rất trật tự, sạch sẽ và yên tĩnh. Người dân luôn ý thức giữ gìn môi trường chung, vì vậy những hành vi thiếu tinh tế có thể khiến bạn nhanh chóng trở thành “người lạ không được hoan nghênh”.
Không xếp hàng: Một trong những lỗi văn hóa nên tránh khi ở Nhật Bản điển hình là không xếp hàng khi mua sắm, lên tàu hoặc vào thang máy. Người Nhật nổi tiếng với văn hóa xếp hàng ngăn nắp, không chen lấn. Nếu bạn chen ngang hay cố vượt lên trước, đó sẽ là hành động khó chấp nhận trong mắt họ.
Gây ồn ào: Trên tàu điện, xe buýt hay trong công viên, đa số người Nhật đều giữ im lặng hoặc nói chuyện rất nhỏ nhẹ. Việc cười nói to, gọi điện thoại lớn tiếng hay mở loa ngoài sẽ bị xem là thiếu ý thức và ảnh hưởng đến người khác.
Chụp ảnh người lạ hoặc không xin phép: Dù chỉ là ghi lại khoảnh khắc đẹp, bạn vẫn cần tôn trọng quyền riêng tư cá nhân nhé.
Hút thuốc không đúng nơi quy định: hút thuốc sai nơi quy định có thể khiến bạn gặp rắc rối. Nhật Bản quy định rất rõ khu vực được phép hút thuốc, thường là trong các phòng kín hoặc khu vực riêng có biển báo.
Lỗi ứng xử khi đến nhà người Nhật
Không tháo giày: Khi được mời đến nhà người Nhật, cách bạn ứng xử sẽ phản ánh mức độ tôn trọng chủ nhà và sự hiểu biết về văn hóa địa phương. Một trong những quy tắc quan trọng nhất là phải tháo giày trước khi bước vào trong. Người Nhật luôn phân biệt rạch ròi giữa không gian bên ngoài và bên trong. Việc mang giày vào nhà được xem là hành động xúc phạm và kém lịch sự.
Sử dụng dép không đúng chỗ: Tại Nhật, nhà vệ sinh thường có dép riêng và bạn chỉ nên dùng đôi dép đó trong khu vực vệ sinh, sau đó đổi lại dép trong nhà khi ra ngoài. Thế nên, bạn cũng cần tuân thủ phép lịch sự này.
Sử dụng nhà vệ sinh thiếu tinh tế: Nhiều nơi sử dụng toilet tự động, có bảng điều khiển bằng tiếng Nhật. Nếu không chắc chắn, bạn nên hỏi trước hoặc quan sát cách người khác sử dụng để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây bất tiện.
Tặng quà không phù hợp: Khi tặng quà, hãy tránh những món như dao, kéo, khăn tay hoặc hoa cúc vì chúng mang ý nghĩa chia ly, tang tóc. Thay vào đó, bạn nên chọn món quà nhỏ, được gói chỉn chu, thể hiện thành ý và phù hợp hoàn cảnh.
Lỗi ứng xử trong công sở Nhật Bản
Môi trường làm việc tại Nhật Bản đặc biệt đề cao tính kỷ luật, tinh thần tập thể và sự tôn trọng thứ bậc. Vì vậy, những hành vi tưởng chừng nhỏ nhặt cũng có thể khiến bạn bị đánh giá thiếu chuyên nghiệp hoặc khó hòa nhập.
Không phân biệt rõ cấp bậc trong giao tiếp: Tại Nhật, vai trò của cấp trên và cấp dưới được thể hiện rõ qua cách xưng hô, kính ngữ và thái độ. Nếu bạn gọi tên sếp như đồng nghiệp ngang hàng hoặc nói chuyện thiếu lễ phép, điều đó dễ gây phản cảm.
Ra về mà không chào hỏi: Người Nhật có thói quen chào “osaki ni shitsurei shimasu” (Xin phép về trước) và đáp lại bằng “otsukaresama deshita” (Bạn đã vất vả rồi). Việc không tuân thủ nghi thức này có thể làm bạn bị đánh giá là không tôn trọng đồng nghiệp.
Trang phục không phù hợp với văn hóa công sở: Người Nhật ưa chuộng sự đơn giản, chỉnh tề và lịch sự. Quần áo quá sặc sỡ, thiếu trang nghiêm sẽ khiến bạn trở nên lạc lõng.
Bỏ qua quy tắc: Không phản hồi email không xác nhận khi nhận nhiệm vụ hoặc tự ý đưa ra quyết định khi chưa có sự đồng thuận là những hành vi ảnh hưởng đến tập thể. Trong môi trường Nhật, sự phối hợp nhóm và tuân thủ quy trình luôn được đặt lên hàng đầu.
Hiểu và tránh những lỗi văn hóa nên tránh khi ở Nhật Bản không chỉ giúp bạn tránh được những tình huống “đứng hình” mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với đất nước và con người nơi đây. Dù có thể mất chút thời gian để làm quen với những quy tắc mới nhưng sự tinh tế trong cách cư xử chắc chắn sẽ giúp bạn ghi điểm và có trải nghiệm đáng nhớ hơn khi sống hoặc du lịch tại Nhật. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ hữu ích cho bạn và nếu có lỡ sai sót gì thì cứ mỉm cười xin lỗi lịch sự kiểu Nhật nhé!
Trí Nhân